Demencja starcza to złożony pod względem przyczyn stan chorobowy, w którym u seniora dochodzi do postępującego pogorszenia funkcji intelektualnych. Może to dawać szereg różnych objawów, a niektóre bywają bardzo przykre nie tylko dla chorych, ale również dla ich bliskich.
Z tekstu dowiesz się:
- co to jest demencja starcza,
- jakie są pierwsze objawy demencji starczej,
- jak rozwija się demencja,
- czy demencję można leczyć.
Demencja starcza nie jest jedną konkretną chorobą, ale zespołem objawów wywołanych przez zaburzenia w funkcjonowaniu mózgu, powodujące utratę zdolności intelektualnych pacjenta. Nie można też mówić o jednej konkretnej przyczynie jej występowania. Demencja starcza, jak sama nazwa wskazuje, jest powiązana z wiekiem i procesami starzenia organizmu. Częstość jej występowania wzrasta u osób po 50. roku życia – w grupie seniorów między 60. a 65. rokiem życia dotyczy 1% populacji, ale u osób powyżej 85 roku życia objawy demencji starczej obserwuje się już nawet u 35%. Choroba Alzheimera, otępienie naczyniopochodne oraz otępienie czołowo-skroniowe to również częste choroby towarzyszące demencji. Jej przyczyny są więc niejednoznaczne i skomplikowane.
Demencja starcza objawy
Pierwsze objawy demencji starczej bywają niecharakterystyczne i z tego powodu są często bagatelizowane zarówno przez pacjentów, jak i ich bliskich. Senior funkcjonuje co prawda w miarę samodzielnie i normalnie, ale przytrafia mu się np.:
- zapominanie o umówionych spotkaniach,
- zadawanie tych samych pytań kilka razy,
- chowanie przedmiotów i trudności w ich znalezieniu,
- problem z zapamiętaniem listy zakupów,
- gubienie drobiazgów.
Ponieważ nie są to jednak objawy, które mocno rzutują na codzienne życie, traktuje się je jako efekt przemęczenia, roztargnienia czy po prostu starzenia się.
Demencja starcza urojenia i inne poważne objawy
Z czasem demencja starcza może się jednak pogłębiać i dawać bardziej wyraźne objawy. Zdarza się, że senior nie jest w stanie przyswajać nowych informacji, podczas rozmowy zapomina słów, zamyka się w sobie, staje się coraz bardziej apatyczny, traci zainteresowania.
W zaawansowanych stadiach choroby senior może przestać rozpoznawać osoby nawet z najbliższej rodziny, gubić się w znajomej okolicy czy we własnym mieszkaniu. Dochodzą do tego zmiany nastroju, drażliwość emocjonalna, płaczliwość, czasami nawet urojenia. Wszystko to prowadzi do konieczności stałej opieki nad osobą starszą – pomoc w ubieraniu się, myciu, a nawet jedzeniu. Pacjent może nie kontrolować potrzeb fizjologicznych, a nawet zapominać o jedzeniu i piciu.
Demencja leczenie
Rozpoznanie demencji starczej jest dość złożonym procesem, często wymagającym przeprowadzenia wielu badań. Diagnostyka rozpoczyna się zazwyczaj od wywiadu lekarskiego, w którym rozmawia się zarówno z seniorem, jak i jego bliskimi. Lekarz pyta o dotychczasowe choroby, przyjmowane leki, występujące objawy, ich nasilenie itp. Senior musi wykonać podstawowe badania laboratoryjne, zleca się konsultację neurologiczną, przeprowadza testy oceniające funkcje intelektualne, czasem również badania obrazowe, np. tomografię lub rezonans magnetyczny głowy.
Niestety, demencja starcza jest chorobą, której nie da się wyleczyć – można jedynie hamować jej postęp oraz łagodzić objawy, by polepszyć jakość życia chorego i jego rodziny, umożliwiając im w miarę normalne funkcjonowanie. Leczenie demencji może obejmować stosowanie odpowiednich leków (np. poprawiających sprawność intelektualną, uspokajających, przeciwdepresyjnych), treningi pamięci, a także stosowanie właściwej diety. Leczenie demencji zawsze jest dopasowane do indywidualnych potrzeb pacjenta.
Oczywiście z biegiem czasu senior może wymagać coraz bardziej zaawansowanej, specjalistycznej opieki – jeśli nie jest mu jej w stanie zapewnić rodzina, z pomocą przychodzą np. zawodowi opiekunowie osób starszych, pielęgniarki, publiczne i prywatne domy opieki. Senior cierpiący na demencję i jego bliscy wcale nie muszą być pozostawieni sami sobie w tych trudnych chwilach.