Rozległy zawał serca to przypadłość, która powoduje bardzo wiele poważnych konsekwencji. Osoby będące po ataku serca muszą do końca życia przestrzegać bardzo wielu zaleceń, mogących wydatnie zminimalizować ryzyko ponownego wystąpienia choroby.
Jakie są przyczyny rozległego zawału serca? Jakie są jego objawy? Jak można leczyć rozległy zawał serca i jakie są skutki schorzenia? Aby móc uzyskać odpowiedzi na te, nurtujące wielu pytania, należy uważnie przeczytać niniejszy artykuł. Bez zbędnego wiec przedłużania zapraszam do lektury.
Jakie są przyczyny rozległego zawału serca? O tym za chwilę. Rozległy zawał serca jest tylko jednym z rodzajów martwicy mięśnia sercowego, powstającej na skutek zamknięcia światła jednej z tętnic wieńcowych, zaopatrujących serce w krew. Konsekwencje ataku serca zależą ściśle od wielkości obszaru, ulegającemu niedokrwieniu – im większy, tym bardziej dolegliwe mogą one być. Warto wspomnieć o tym, że ryzyko choroby wiąże się ściśle z występowaniem miażdżycy. Jaki to ma związek? Miażdżyca to odkładanie cholesterolu w wewnętrznej ścianie tętnic. Przez to powstają blaszki, zwężające stopniowo światło naczynia. To z kolei prowadzi do dławicy piersiowej, czyli zespołu objawów zwykle poprzedzających zawał serca. Dławica piersiowa charakteryzuje się bólem w okolicy zamostkowej i uczuciem duszności. Ważne jest, że dolegliwości te najczęściej potrafią wystąpić podczas stresu lub po wzmożonym wysiłku fizycznym. Zanik objawów powoduje zażycie nitrogliceryny – leku rozszerzającego naczynia wieńcowe, przez co ułatwiającego przepływ krwi. Jeśli jednak objawy podobne do wyżej wymienionych trwają powyżej dwudziestu minut, a w dodatku nie ustępują po nitroglicerynie, najprawdopodobniej mamy do czynienia z zawałem serca.
No ale dobrze, miało być o przyczynach rozległego zawału serca. Ryzyko jego wystąpienia związane jest przede wszystkim z trybem życia, jaki prowadzimy. Pomiędzy podstawowymi czynnikami ryzyka znaleźć się mogą: cukrzyca, nadmierne spożycie alkoholu, nadciśnienie tętnicze, niezdrowa dieta – charakteryzująca się najczęściej przewagą tłuszczów nasyconych nad tymi nienasyconymi, otyłość – w szczególności zaś brzuszna, palenie papierosów, stres oraz zaburzenia gospodarki lipidowej – w szczególności zaś wysoki poziom cholesterolu i przewaga „złego” cholesterolu nad „dobrym”. Tu warto nadmienić, iż szczególnie narażeni na rozległy zawał serca są mężczyźni oraz osoby starsze obojga płci. Bardzo istotny dla diagnostyki i profilaktyki jest także wywiad rodzinny – czyli wystąpienie ataku serca u bliskich krewnych.
Tyle o przyczynach, przejdźmy teraz do objawów, charakteryzujących rozległy zawał serca. Tu nie ma żadnego jednolitego wzorca, u każdego mogą one wyglądać zupełnie inaczej. Są też one nieswoiste, a to znaczy, że wstępnie nie nasuwają podejrzenia właściwej przyczyny. Zdarza się nawet wystąpienie ataku pozbawione jakichkolwiek towarzyszących i poprzedzających symptomów. Najczęstsze dolegliwości, występujące przy zawale serca opisywane są następująco: duszność, narastający ból w klatce piersiowej – choć zlokalizowany najczęściej zamostkowo, to może promieniować do nadbrzusza, barku, szyi a nawet żuchwy oraz uczucie lęku, będące ściśle powiązane z dolegliwościami kardiologicznymi. Często przy zawale serca występują także inne objawy, takie jak bladość, mdłości, nadmierna potliwość, przyspieszony puls, spadek ciśnienia tętniczego krwi, wymioty, wzrost temperatury ciała i zawroty głowy. W przypadku gdy choremu zapisano wcześniej nitroglicerynę, a występują u niego wymienione symptomy, powinien przed udaniem się do szpitala zażyć podjęzykowo jedną dawkę leku. Warto także rozgryźć jedną tabletkę aspiryny.
Wiadomym jest, że należy ze wszystkich sił zapobiegać ryzyku wystąpienia każdego zawału serca, ale nie zawsze to się uda. A co, jeśli zawał nastąpił? Trzeba go wyleczyć. Jak? Otóż leczenie zawału serca opiera się na podstawie określenia, jak rozległy on był. Diagnoza może zostać postawiona na podstawie badania krwi, polegającego na oznaczeniu troponiny – czyli znacznika uszkodzenia mięśnia sercowego – oraz odczynu Biernackiego. Obejmuje także monitorowanie elektrokardiogramem – EKG – oraz wykonanie zdjęcia rentgenowskiego klatki piersiowej – RTG. Często również zaleca się przeprowadzenie koronarografii. Jest to innymi słowy wstrzyknięcie kontrastu do tętnic wieńcowych w celu ich uwidocznienia. W leczeniu rozległego zawału serca wyróżnia się także postępowanie farmakologiczne, a także zabiegowe. Najczęściej wiec pacjent otrzymuje leki przeciwniedokrwienne, przeciwzakrzepowe oraz stabilizujące blaszkę miażdżycową. Istnieje jeszcze postępowanie inwazyjne, polegające na przeprowadzeniu przezskórnej interwencji wieńcowej. Celem tego zabiegu jest poszerzenie i udrożnienie światła tętnic wieńcowych. Znanym i popularnym zabiegiem operacyjnym jest także wykonanie tak zwanych by-passów. Metoda ta opiera się na wszczepieniu pomostów, które omijają miejsce zwężenia w tętnicy.
Na koniec przyjrzyjmy się nieco dokładniej skutkom rozległego zawału serca a także rokowaniom po jego wystąpieniu. Rozległy zawał serca niesie za sobą bardzo poważne powikłania. Zaliczać się mogą do nich chociażby niedokrwienie, ostra niewydolność serca, pęknięcie ściany serca lub przegrody międzykomorowej, ponowny zawał serca, udar mózgu czy też zaburzenia rytmu przewodzenia. Żeby zmniejszyć szansę na ich wystąpienie, zaleca się ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza – czyli konieczne jest przyjmowanie odpowiednich leków oraz prowadzenie zdrowego trybu życia.
Odpowiednia dieta to bowiem oczywistość u osób po zawale serca. Na pewno należy unikać spożywania cukrów prostych i tłuszczów nasyconych. Niezwykle ważne jest także prowadzenie regularnej aktywności fizycznej – czyli minimum trzydzieści minut dziennie wybranej aktywności, na przykład jazdy na rowerze, pływania czy spaceru oraz zachowanie odpowiedniej masy ciała. Zaleca się także unikanie wszelkiego rodzaju szkodliwych używek, takich jak alkohol czy papierosy.
Rokowania po rozległym zawale serca są więc ściśle powiązane ze stylem życia chorego.
